Grób Klemensa Tomczeka

W pierwszej wyprawie Szolc-Rogozińskiego do Kamerunu oprócz Leopolda Janikowskiego wziął udział także Klemens Tomczek oraz Władysław Ostaszewski i Walery Tomaszewski. Ci dwaj ostatni musieli nieźle narazić się pozostałym, bo Janikowski aczkolwiek sygnalizuje obecność pięciu osób to jednak nazwiska tych dwóch pomija. Ale nie o tym ma być tylko o Klemensie Tomczeku a właściwie jego grobie.

To jego Szolc-Rogoziński darzył przyjaźnią, do tego stopnia, że kiedy Tomczek zmarł na malarię na Mondoleh 20 maja 1884 r. kazał przenieść jego szczątki na Fernando Po gdzie mieszkał wraz z Hajotą podczas drugiej swojej wyprawy. "Przywiezione na Fernando Po, a potem nielegalnie przez Janikowskiego do Polski, spoczęły na jednym z wiejskich cmentarzy" - taką informację zamieszczają M. Zacharowska i J. Kamocki w katalogu do wystawy "Stefan Szolc-Rogoziński. Badania i kolekcja afrykańska z lat 1882 do 1890" (Muzeum Etnograficzne w Krakowie, 1984) opierając się na informacji zamieszczonej przez H. Tetzlaffa ("Jeszcze o wyprawie Szolc-Rogozińskiego", Życie Warszawy z 27.02.1972 r.), który twierdził, że Tomczek został pochowany "(...) pokryjomu na jakimś wiejskim cmentarzu w okolicach Radomska, gdzie proboszczem był przyjaciel Janikowskiego, (...)".

Szukając informacji o miejscu pochówku Leopolda Janikowskiego, który jak się okazało został pochowany na Starych Powązkach, o czym wiedzę zawdzięczam stronie http://www.sowa.website.pl/ znalazłem tam też informację, o miejscu pochówku Klemensa Tomczaka (sic!) zmarłego 20 maja 1884 r. Oczywiście przy najbliższej okazji udałem się na Powązki i eureka!

Na nagrobku, pierwszym po lewej, znajdują się m.in. następujące inskrypcje:

"Leopold Janikowski

1855   8-XII-1942 r.

Podróżnik, meteorolog, etnograf

I. wyprawa do Afryki 1882-1885

ze Stefanem Rogozińskim 

i Klemensem Tomczakiem (sic!)

II. wyprawa samotna 1887-1890"

"Klemens Tomczak (sic!)

23 XI 1860 -20.V.1884

umarł w Afryce na wyspie Mandoloch (sic!)

przywieziony przez

Leopolda Janikowskiego

spoczywa w grobie jego rodziny".

Wygląda więc na to, że do odnalezienia pozostał jeszcze tylko grób ostatniego, najważniejszego członka wyprawy.